Shortcuts: WD:INTRO, WD:IWikidane:Wprowadzenie
Wikidane to wolna, społecznościowa, wielojęzyczna, wtórna baza danych, zbierająca uporządkowane dane dla potrzeb Wikipedii, Wikimedia Commons i innych działań Wikimedia oraz dla wszystkich na świecie.
Co to znaczy?
Przyjrzyjmy się powyższemu opisowi dokładniej:
- Dane Wikidanych są opublikowane na wolnej licencji Creative Commons 0 (CC0) Przenoszenie do Domeny Publicznej 1.0, umożliwiającej ich użycie na wiele różnych sposobów. Możesz kopiować, zmieniać, rozpowszechniać i używać te dane, nawet do celów komercyjnych, bez pytania o zgodę.
- Społeczność. Dane są wprowadzane i utrzymywane przez edytorów Wikidanych, którzy decydują o zasadach tworzenia i zarządzania treściami. Do Wikidanych dane wprowadzają również boty.
- Wielojęzyczna. Edytowanie, wykorzystywanie, przeglądanie i przetwarzanie danych jest w pełni wielojęzyczne. Dane wprowadzone w jednym języku są natychmiast dostępne we wszystkich pozostałych językach. Edytowanie jest możliwe w dowolnym języku.
- Wtórna baza danych. Wikidane mogą zbierać nie tylko fakty, ale także ich źródła i powiązania z innymi bazami danych. Dzięki temu oddawać będą różnorodność dostępnej wiedzy i umożliwiać weryfikowanie danych.
- Zbierająca dane strukturalne. Narzucenie wysokiego stopnia ustrukturyzowania danych umożliwia łatwe wykorzystywanie tych danych przez projekty Wikimedia i inne oraz daje komputerom możliwość ich przetwarzania i "zrozumienia".
- Wspieranie wiki Wikimediów. Wikidane wspierają Wikipedie i ułatwiają obsługę tabel informacyjnych (infoboxów) i linków do stron w innych językach co zmniejsza nakład pracy i poprawia jakość. Aktualizacje wykonane w jednym języku są dostępne we wszystkich pozostałych.
- Każdy na świecie. Każdy może używać Wikidanych na wiele różnych sposobów korzystając z interfejsu programistycznego.
Jak działają Wikidane?
Wikidane są centralnym magazynem danych, do które mogą być udostępniane innym, jak chociażby innym Wiki prowadzonym przez Wikimedia Foundation. Dane są dynamicznie ładowane z Wikidanych i nie ma potrzeby przechowywania ich w każdym projecie Wiki z osobna. Dane statystyczne, daty, współrzędne geograficzne i inne mogą być scentralizowane w Wikidanych.
=== Repozytorium Wikidanych === r
Repozytorium Wikidanych składa się z elementów, z których każdy posiada etykietę, opis oraz dowolną liczbę aliasów. Elementy są identyfikowane przez Q i następujący po nim numer, jak np. Douglas Adams (Q42).
Deklaracje opisują szczególne cechy Elementu i składają się z właściwości i wartości. Właściwości w Wikidanych mają przedrostek P, po którym następuje liczba, na przykład educated at (P69).
Dla osoby możesz dodać właściwość, w której określisz, gdzie się kształciła podając jako wartość nazwę szkoły. W przypadku budynków możesz przypisać właściwość współrzędnych geograficznych podając jako wartość długość i szerokość geograficzną. Właściwości mogą być również odnośnikami do zewnętrznych baz danych. Właściwość, która łączy element z zewnętrzną bazą danych, na przykład bazą danych kontroli autorytatywnej używaną przez biblioteki i archiwa, nazywana jest identyfikatorem. Specjalne linki do podstron łączą element z odpowiednią treścią na stronach wiki-klientów, takich jak Wikipedia, Wikibooks lub Wikicytaty.
Wszystkie te informacje mogą być wyświetlane w dowolnym języku, nawet jeśli dane pierwotnie wprowadzono w inny języku. W chwili uzyskiwania dostępu do tych wartości, strony wiki-klientów będą wyświetlać najbardziej aktualne dane.
| Właściwość | ||
|---|---|---|
| Q42 | P69 | Q691283 |
| Douglas Adams | educated at | St John's College |
Praca z Wikidanymi
Istnieje wiele sposobów dostępu do Wikidanych za pomocą wbudowanych narzędzi, zewnętrznych narzędzi lub interfejsów programistycznych.
- Wikidata Query i Reasonator to tylko niektóre z popularnych narzędzi do wyszukiwania i przeglądania elementów Wikidanych. Strona narzędzia zawiera obszerną listę interesujących projektów do odkrycia.
- Wiki-klienci mogą uzyskać dostęp do danych na swoich stronach za pomocą interfejsu Lua Scribunto. Możesz pobrać wszystkie dane samodzielnie, korzystając z API Wikidanych.
Gdzie zacząć
Przewodnik po Wikidanych przeznaczony dla nowych użytkowników jest najlepszym miejscem, aby dowiedzieć się więcej o Wikidanych.
Kilka przydatnych linków na początek:
- Ustaw opcje użytkownika, w szczególności rozszerzenie Babel, w którym określisz swoje preferencje językowe
- Pomóż przy brakujących etykietach i opisach
- Pomóż przy konfliktach interwiki i naruszeniach zasad
- Losowa strona
- Pomóż tłumaczyć
Jak mogę pomóc?
Nie wahaj się i rozpocznij edytowanie! Jest to najlepsza droga do nauczenia się budowy i pojęć związanych z Wikidanymi. Jeśli chciałbyś wcześniej zdobyć wiedzę o zagadnieniach dotyczących Wikidanych zajrzyj na strony pomocy. Jeśli masz pytania, po prostu pytaj na czacie lub skontaktuj się z deweloperami.
Jest więcej do odkrycia
Wikidane są dynamicznym projektem, który jest aktywnie rozwijany. Więcej typów danych i roszerzeń zostanie dodanych w przyszłości. Informacje na temat Wikidanych i ich rozwoju możesz znaleźć na stronie Informacje o Wikidanych w Meta. Zapisz się na listę mailingową Wikidanych, aby otrzymywać bieżące informacje dotyczące rozwoju oraz, aby wziąć udział w dyskusjach o przyszłości projektu.