Shortcuts: WD:INTRO, WD:IՎիքիտվյալներ:Ներածություն
Վիքիտվյալները Վիքիմեդիա Հիմնադրամի նախագիծ է․ ազատ, համագործակցային, բազմալեզու, երկրորդական տվյալների բազա, որում համախմբված են դասակարգված տեղեկություններ՝ Վիքիպեդիայի, Վիքիպահեստի և Վիքիմեդիայի Վիքիմեդիայի շարժման այլ նախագծերին և առհասարակ յուրաքանչյուրին աջակցելու համար։
Ի՞նչ է սա նշանակում
Եկեք ավելի մանրամասն դիտարկենք էջի սկզբում գրված նկարագրությունը՝
- Ազատ։ Վիքիտվյալներում տեղեկատվությունը հրապարակված է ազատ արտոնագրի ներքո, որը թույլ է տալիս առանց հատուկ թույլտվության, այդ տվյալներն օգտագործել տարբեր նպատակներով՝ կրկնօրինակել, փոփոխել, տարածել, լրացնել, անգամ օգտագործել կոմերցիոն նպատակներով:
- Համագործակցային: Տվյալները մուտքագրվում և պահվում են Վիքիտվյալների խմբագրողների կողմից, ովքեր և որոշում են բովանդակության մուտքագրման և կառավարման կանոնները: Բոտերը նույնպես կարող են համալրել Վիքիտվյալները։
- Բազմալեզու։ Տվյալների խմբագրումը, օգտագործումը, դիտումն ու կրկնակի օգտագործումն իրականացվում են տարբեր լեզուներով։ Որևէ լեզվով մուտքագրված տվյալներն անմիջապես հասանելի են դառնում բոլոր այլ լեզուներով։ Ցանկացած լեզվով խմբագրումը հնարավոր է և ողջունելի է։
- Երկրորդական տվյալների բազա։ Վիքիտվյալներում գրանցվում են ոչ միայն տեղեկություններ, այլ նաև դրանց աղբյուրները և այլ տվյալների բազաների հետ կապերը: Սա արտացոլում է հասանելի գիտելիքների բազմազանությունը և հաստատում ստուգելիության սկզբունքը։
- Կառուցվածքային տվյալների հավաքագրում: Բարձրակարգ կառուցվածքայնության ներդրումը, Վիքիմեդիա նախագծերին և երրորդ կողմերին, տվյալների հեշտ կրկնօգտագործման, իսկ համակարգիչներին դրանք մշակելու և “հասկանալու” հնարավորություն է տալիս:
- Աջակցություն Վիքիմեդիա վիքիներին: Վիքիտվյալներն օգնում է Վիքիպեդիային հեշտությամբ սպասարկել տեղեկաքարտերը և այլ լեզուներին հղումները, դրանով իսկ, որակը բարձրացնելուն զուգահեռ, նվազեցնել աշխատատարությունը: Թարմացումը մի լեզվում անմիջապես հասանելի է դառնում մյուս բոլոր լեզուներով:
- Յուրաքանչյուրն աշխարհում: Օգտագործելով Վիքիտվյալների կիրառական ծրագրավորման ինտերֆեյսը, յուրաքանչյուր ոք այն կարող է օգտագործել բազում տարբեր եղանակներով:
Ինչպե՞ս է աշխատում Վիքիտվյալները:
Վիքիտվյալները կենտրոնական շտեմարան է, որից կարող են օգտվել ուրիշները, օրինակ Վիքի քույր նախագծերը: Վիքիտվյալներից բեռնվող բովանդակությունը կարիք չկա պահել յուրաքանչյուր առանձին վիքի նախագծի համար: Օրինակ վիճակագրությունը, ամսաթվերը, տեղանքի կոորդինատները և այլ ընդհանուր տվյալներ կարող են կենտրոնացած լինել Վիքիտվյալներում:
Վիքիտվյալների շտեմարան
Վիքիտվյալների շտեմարանը հիմնականում բաղկացած է տարրերից, որոնցից յուրաքանչյուրն ունի պիտակ, նկարագրություն և ցանկացած թվով այլ անուններ: Տարրերը միարժեքորեն նույնականացվում են Douglas Adams (Q42)-պրեֆիքսով և դրան հետևող թվով:
Գրառումները նկարագրում են տարրերի մանրամասն բնութագրերը և բաղկացած են հատկություններից և արժեքներից: Հատկությունները Վիքիտվյալներում ներկայացվում են P-պրեֆիքսով, որին հետևում է թիվ:
Անձի համար դուք կարող եք ավելացնել նրա սովորելու վայրը մատնանշող հատկություն, ներկայացնելով դպրոցը, որտեղ նա սովորել է։ Շենքերի համար կարող եք սահմանել աշխարհագրական կոորդինատները, նշելով երկայնության և լայնության արժեքները։ Հատկությունները կարող են նաև հղվել արտաքին տվյալների բազաների։ Հատկությունը, որ հղվում է արտաքին տվյալների բազայի տարրի, ինչպիսին է գրադարանների և արխիվների կողմից օգտագործվող լիազորության հսկողության արտաքին տվյալների բազան, կոչվում է նույնացուցիչ։ Տարրը Վիքիպեդիայի, Վիքիգրքերի և Վիքիքաղվածքների նման հաճախորդ վիքիների համապատասխան բովանդակությանը կապելու համար հատուկ հղումների տեսակ է օգտագործվում։
Այս բոլոր տեղեկությունները կարող են երևալ ցանկացած լեզվով, նույնիսկ եթե տվյալները ծագումով այլ լեզվից են։ Հաճախորդ վիքիները այս արժեքները վերցնելիս կունենան ամենավերջին տվյալները։
| տարր | Հատկություն | Արժեք |
|---|---|---|
| Q42 | P69 | Q691283 |
| Douglas Adams | educated at | St John's College |
Վիքիտվյալների հետ աշխատելիս
Վիքիտվյալների հասանելիության մի քանի եղանակ գոյություն ունի՝ ներդրված գործիքներ, արտաքին գործիքներ, կամ ծրագրային ինտերֆեյսներ։
- Wikidata Query և Reasonator Վիքիտվյալների միույթների որոնման և ստուգման հայտնի գործիքներից են։ գործիքներ էջը հետազոտման համար հետաքրքիր նախագծերի լայն ցանկ ունի։
- Հաճախորդ վիքիներն իրենց էջերի համար կարող են ձեռք բերել տվյալներ օգտվելով Lua Scribunto interface-ից։ Wikidata API-ն օգտագործելով, դուք կարող եք բոլոր տվյալներն ինքնուրույն ստանալ։
Ինչից սկսել
Նոր օգտվողների համար Վիքիտվյալների մասին շատ բան սովորելու ամենալավ ծրագիրը Վիքիտվյալների տուրեր-ն է։
Սկսելու համար որոշ հղումներ.
- Սահմանեք ձեր օգտագործողի ընտրանքները, հատկապես 'Babel' ընդլայնումը, ձեր լեզվական նախապատվությունները որոշելու համար:
- Օգնեք բացակայող պիտակների և նկարագրությունների հարցում
- Օգնեք միջլեզվային հակասությունների և սահմանափակման խախտումների հարցերում,
- Բարելավեք պատահական տարր։
- Օգնեք թարգմանել
Ինչպե՞ս կարող եմ իմ ներդրումն ունենալ
Շարունակեք և սկսեք խմբագրել: Խմբագրելը Վիքիդատայի կառուցվածքի և հասկացությունների մասին սովորելու լավագույն միջոցն է: Եթե դու ուզում ես Վիքիդատայի հասկացությունների մասին նախորոք գաղափար կազմել, գուցե աչքի անցկացնեք օգնության էջերը: Եթե հարցեր ունեք, մի ամաչեք և հարցերը գրեք նախագծի զրուցարանում կամ կապի մեջ մտեք մշակող թիմի հետ: